Meer schermtijd door veel thuis zijn

Schermtijd. Ik vind het maar een moeilijk ding in de opvoeding. Het sluipt er toch keer op keer weer in dat de TV te lang aanstaat. Helemaal nu we met zijn allen veel thuis zijn. Ik ben ineens een moeder die de televisie aanzet om zelf even rust te krijgen of ik vergeet stomweg dat hij nog aanstaat. Uit onderzoeken blijkt dat schermtijd van de meeste kinderen is toegenomen in coronatijd.

Begrijp me niet verkeerd. Ik heb geen oordeel over ouders die het prima vinden als kids veel achter de TV doorbrengen. We doen allemaal waarvan we denken dat het goed is voor onze kinderen. Mijn kinderen zijn nog maar 2 en 4 en hier is schermtijd flink opgelopen. De reden waarom ik het wel bespreekbaar wil maken is omdat ik denk dat dit een struggle is voor veel ouders. Helemaal in deze bijzondere tijd. Maar ook omdat het mij wel stoort en ik er in ons gezin wat aan wil veranderen. Ik zie dat mijn zoon last heeft van het vele scherm staren.

Ik spreek overigens over televisie, omdat de tablet hier niet gebruikt wordt. Je kunt dus waar televisie staat ook prima tablet lezen.

Waarom schermtijd minderen?

Eigenlijk is het logisch nadenken en je boerenverstand gebruiken. Als kinderen (en volwassenen) veel achter een scherm zitten dan wordt er minder bewogen. Voor kinderen in de ontwikkeling is dit zeg maar niet handig. Zij mogen hun motoriek nog ontdekken en verder ontwikkelen. Daarnaast verbruik je minder energie bij veel zitten dus ligt er kans op obesitas op de loer.

Je brein wordt lui. Je geeft je over aan de TV en bekijkt wat er allemaal gebeurt. Door het kijken naar schermen leren kinderen minder. Je bent minder bezig met ontdekken, bedenken, creëren en doen. Daarnaast weten we allemaal dat veel schermtijd invloed heeft op je slaap. Je denkt dat je kind aan het ontspannen is, maar eigenlijk zijn het veel prikkels waardoor het brein in opperste staat van paraatheid komt.

Bij veel schermtijd is er minder tijd over om echt de binding aan te gaan met mensen. Dat waar kinderen (en grote mensen) veel behoefte aan hebben.

Wat wij merken bij veel schermtijd

Hoe meer TV hij kijkt, des te meer hij zeurt om de TV en kan behoorlijk boos worden als wij aangeven dat dit niet mag. We hebben duidelijke regels: Na het ontbijt, als zusje een dutje doet en na het avondeten. Waar we voorheen heel streng waren in hoelang deze momenten waren. Zijn deze momenten uitgegroeid tot behoorlijk lange tijd achter een zwart kastje aan de muur.

We merken dat hij minder fantasie spel laat zien en komt moeilijker tot spel. Hij wordt helemaal mee gezogen in het kant en klare beeld van de filmpjes. Hij is hangeriger en vermoeider op dagen dat hij meer TV kijkt. Zijn dag begint al met hangen voor de TV. Ik herken het bij mezelf ook. Op dagen dat ik na het opstaan meteen op de bank plof om TV te kijken of achter mijn mobiel te kruipen wordt ik moe en lui. Krijg dan de rest van de dag nog maar weinig uit mijn vingers.

Hij verkiest de TV boven anderen activiteiten die hij leuk vindt. Naar de winkel gaan is een waar uitje en eigenlijk is hij altijd boos als hij niet mee mag. Nu hij meer in de TV gezogen is zegt hij eerst mee te willen, maar als hij beseft dat hij daarmee te TV achter moet laten kiest hij toch voor thuisblijven.

Toename van schermtijd

Voor ons genoeg reden om schermtijd weer even onder de loep te nemen. Uit onderzoeken blijkt dat kinderen tussen 0-6 nu gemiddeld 2,5 uur achter schermen te vinden zijn. Wij gaan inmiddels boven gemiddeld. Op schooldagen haalde we vaak ‘maar’ 1,5 uur. Schermtijd loopt hier momenteel soms echt op tot 3 soms wel 4 uur per dag. Toen ik dit besefte schrok ik mij het apenzuur.

Onze zoon begint zijn dag al met een behoorlijke schermtijd zonder dat wij er in eerste instantie bewust van waren. Na het ontbijt mag hij even TV kijken. Voorheen moesten we binnen een half uur dan de deur uit. Inmiddels heb ik met mijn andere baan meer ruimte in de ochtend. Schermtijd kan dus nu makkelijk oplopen tot een 1 uur soms wel 1,5 uur. Hier waren we niet van bewust, omdat we gewoon onze dagelijkse routine aanhielden.

Op mijn vrije dagen houden we dezelfde routine aan. Nu dus inclusief veel tijd achter het zwarte kastje aan de muur. Voor mij ook wel makkelijk, want ik kan dan echt even doen wat ik moet doen. Al spelen de kinderen net zo goed als ik deze dingen doe.

Verminderen van schermtijd

• Bespreek thuis duidelijk welke regels je hebt over schermtijd. Zo is bij ons voor de kinderen heel duidelijk dat er 3 momentjes zijn om even TV te mogen kijken. In de ochtend, middag en in de avond. Voor de jongste (2 jaar) betekent dit 2 momentjes, omdat zij in de middag nog slaapt. Voor ons zijn drie momentjes ook helemaal prima, maar doe daarin wat werkt voor jou. Als jij 5 momentjes wil inplannen of maar 1 is dat ook helemaal oké. Spreek dus ook duidelijk af hoelang deze momentjes mogen duren.
  
• Bij jonge kinderen helpt het om inzichtelijk te maken hoelang ze nog mogen kijken door een wekker. Denk hierbij aan een time-timer of iets soortgelijks. Wij gebruiken hier de timer van de oven. Deze geeft geen inzicht voor de kleuter. Als wij een time-timer gebruiken dan gaat mijn zoon alleen maar staren naar de aflopende tijd. Scheelt wel weer schermtijd ;). Hij heeft er vrede mee dat er een tijd afloopt en dat de pieppiep aangeeft dat het klaar is.
  Als het wekkertje na 15-20 minuten afgaat dan moet de TV uit. Zo haal ik de discussie bij mezelf weg en als ik bezig ben vergeet ik de tijd niet. Uiteraard krijgen ze wel schakel tijd. Het wekkertje kan als een verassing komen, dus ik verwacht niet dat de TV dan binnen 10 seconde uit is.
  
• Neem je eigen schermtijd eens onder de loep. Ik ben een vreselijk voorbeeld voor mijn kinderen. Ik besteed teveel tijd aan schermen. Waardoor ik zelf ook minder productief en creatief wordt. Kinderen doen wat je doet. Niet wat je zegt. Geef je kind het goede voorbeeld. Wat trouwens niet betekend dat je je eigen schermtijd moet terug dringen naar 1 uur per dag. Wat wel fantastisch zou zijn. Maar laat aan je kind zien hoe je gedoseerd om kunt gaan met schermen. Dat is voor mijzelf een groot leerpuntje.
  
• Ik zag een hele leuke tip in het artikel van Growthinkers.
  Geef je kind iedere week 10 muntjes. Ieder muntje staat voor 30 minuten schermtijd of 50 cent. Een kind kan kiezen om het in te wisselen voor schermtijd of bewaart de token tot het einde van de week om geld te verdienen. Ook zegt deze methode dat bij 30 minuten lezen ze een token kunnen verdienen. De mama uit het artikel bedacht een variatie. Haar kinderen kregen een muntje als dingen die normaal moeilijk verliepen nu zonder zeuren verliep. Het had wel degelijk effect.

Thuiswerken en schermtijd

Wij hebben het geluk dat we niet thuis werken met de kinderen. Beiden werken we in een vitaal beroep en moeten we alle dagen buiten de deur werken. Hierdoor is het voor ons makkelijk om deze gewoonte nu te gaan doorbreken.

Werk jij thuis met de kids wees dan niet te streng voor jezelf. In de eerste lockdown heb ik ook gedeeltelijk thuis gewerkt en toen was ik blij met dat zwarte kastje aan de muur (en koekjes, veel koekjes). Zodat ik mijn collega’s aan de andere kant tenminste kon verstaan of daadwerkelijk kon werken. Dat mijn baas me niet betaalde voor het voeden en vermaken van mijn kinderen. Omdat wij nu beide niet thuiswerken en de gewoonte er puur is ingeslopen door het vele thuis zijn, beslissen wij het nu wel aan te pakken.

Wil je er ondanks het thuiswerken wel wat aan doen. Kijk dan eens of je je kinderen activiteiten kunt aanbieden die zij naast jou vrij zelfstandig kunnen doen. Neem even de tijd om een activiteit met ze op te starten. Een kind heeft even nodig om te landen in het spel. Neem daar echt de tijd voor, zodat het je in the end tijd oplevert.

Ik merk zelf dat ik 15 a 30 minuten per keer ineens heel drastisch vind. Gek hoe dat werkt, want aan het einde van de dag zal hij plus minus een uur tot anderhalf TV gekeken hebben. Wat meer dan genoeg zou moeten zijn op die leeftijd. Maar door de gewenning van meer vind ik het haast zielig om hem de tv zo te ontnemen. Ik heb er meer moeite mee dan hij geloof ik. Wij zijn er dit weekend mee begonnen en het werpt nu al zijn vruchten af.